Jak bezpiecznie przetransportować konia?

Co musisz wiedzieć, aby Twój koń podróżował bezpiecznie

Większość koni wierzchowych przynajmniej kilka razy w życiu jest przewożonych przyczepą, bądź koniowozem. Może to być wyjazd związany z kupnem/sprzedażą konia, zmianą stajni, wyjazdem na zawody, do kliniki czy też w przypadku klaczy, na stanówkę. Powodów może być wiele, jednak dla większości koni, nawet tych doświadczonych podróż taka to zawsze spore przeżycie i mniejszy lub większy stres. Dlatego właśnie powinniśmy zrobić wszystko, co jest możliwe po naszej stronie, aby nasz koń podróżował w miarę możliwości spokojnie i przede wszystkim bezpiecznie. Czytając ten artykuł, dowiesz się, jak przygotować konia do podróży i co należy mu zapewnić w jej trakcie, aby dojechał na miejsce w jak najlepszej kondycji.

Przyczepka czy koniowóz?

Konie mogą być przewożone w koniowozach lub specjalnie przeznaczonych do tego przyczepkach (tzw. bukmankach). Różnica między nimi jest widoczna na pierwszy rzut oka. W koniowozie część, w której znajdują się konie stanowi integralną część auta, natomiast przyczepka to osobny element podczepiany do auta, które będzie ją ciągnąć. Dla zdecydowanej większości koni bardziej komfortowa jest podróż koniowozem, który jest stabilniejszy od przyczepki i łatwiejszy w manewrowaniu (dzięki temu płynniej wchodzi w zakręty i mniej “trzęsie”). Szczególnie duże i ciężkie konie mogą mieć problemy z odpowiednim złapaniem równowagi w przyczepce. Różnice między tymi środkami transportu mogą nie być aż tak istotne, jeśli wybieramy się na zawody do sąsiedniej miejscowości, jednak jeśli planujemy kilku czy kilkunastogodzinną podróż, to różnica dla naszego konia będzie już bardzo odczuwalna.

Jak przygotować pojazd do transportu?

Bez względu na to, którą opcję wybierzemy i czy pojazd należy do nas, czy też jest wypożyczony, to istnieje kilka podstawowych rzeczy, o które powinniśmy zadbać, zanim wyruszymy w drogę.

1. Upewnij się, że pojazd jest w odpowiednim stanie technicznym. W szczególności sprawdź podłogę pod kątem ewentualnych dziur czy nierówności.
2. Zadbaj o odpowiednie podłoże, na którym będą stać konie. Unikaj zakurzonej czy mocno pylącej ściółki, w podróży najlepiej sprawdzą się trociny.
3. Pojazd powinien mieć odpowiednią wentylację. Szczególnie w bardzo ciepłe dni ważny jest dobry przepływ powietrza.
4. Zawieś siatki z sianem. O ile podczas transportu koń nie powinien spożywać paszy treściwej, o tyle powinien mieć ciągły dostęp do paszy objętościowej. Możliwość skubania siana znacząco zmniejsza nudę i stres, a także zapobiega kolkom. Siano możesz lekko zmoczyć, aby nie pyliło. Jest to o tyle ważne, że przez całą drogę siatka znajdować się będzie bardzo blisko pyska i nozdrzy konia.
5. Zainwestuj w monitoring. Dzięki temu będziesz mógł obserwować konia na bieżąco podczas podróży i szybko zareagować w przypadku ewentualnego problemu. To bardzo ważne, aby kamerka miała również funkcję widoczności nocnej.

Jak przygotować konia do transportu?

Odpowiednie przygotowanie konia jest tak samo ważne, jak przygotowanie koniowozu czy przyczepki, którą koń będzie transportowany. Możemy w ten sposób nie tylko zapobiec ewentualnym urazom, ale również znacząco zmniejszyć stres, jaki powoduje u konia podróż.

1. Nigdy nie zostawiaj załadunku na ostatnią chwilę. Szczególnie jeśli koń nie jeździ często lub ma problemy z wejściem do przyczepy. Zarezerwuj sobie odpowiednią ilość czasu, aby zrobić to na spokojnie. Jeśli koń będzie przewożony po raz pierwszy w swoim życiu, to zacznij oswajać go z wchodzeniem do przyczepki/koniowozu co najmniej kilka dni wcześniej
2. Przygotuj odpowiedni kantar i uwiąz. Koń podczas podróży może np. stracić równowagę i szarpnąć gwałtownie głową. Kantar z miękkimi nakładkami z futra zabezpieczy go przed otarciami. W podróży najlepiej sprawdzi się też gumowy uwiąz transportowy taki jak ten (wiele samochodów ma je już na wyposażeniu), który amortyzuje ewentualne szarpnięcia.
3. Zadbaj o odpowiednią ochronę nóg. Nawet podczas krótkiej podróży zaleca się stosowanie ochraniaczy transportowych, które chronią nogi konia przed zranieniem czy kontuzją. Ochraniacze powinny również chronić koronkę i górną część kopyta. Wiele koni potrzebuje czasu, aby przyzwyczaić się do tego typu ochraniaczy, postaraj się więc zapoznać konia z chodzeniem w nich już na parę dni przed planowaną podróżą.
4. Zabezpiecz rzep ogonowy. Ta część końskiego ciała jest szczególnie narażona na uszkodzenie podczas transportu. Wiele koni, aby złapać lepszą równowagę, próbuje opierać zad o drzwi czy ścianę pojazdu. Może to skutkować poważnym otarciem rzepu ogonowego oraz zniszczenia włosia. Jeśli nie posiadasz profesjonalnego ochraniacza na rzep, to możesz go zastąpić kawałkiem cienkiej gąbki owiniętej bandażem elastycznym
5. Nie podawaj koniowi paszy treściwej na co najmniej godzinę przed podróżą. Koń będzie miał mocno ograniczone poruszanie się, a więc jego procesy trawienne nie będą zbyt wydajne.
6. Pamiętaj, aby zawsze podczas podróży mieć przy sobie paszport konia (z aktualnymi szczepieniami). W każdej chwili możesz zostać poproszony o jego okazanie, a większość ośrodków jeździeckich nie wpuści na swój teren konia, przed sprawdzeniem jego paszportu.

Jak zadbać konia podczas podróży i po jej zakończeniu?

Wiemy już, na co zwrócić uwagę przygotowując do transportu naszego konia oraz pojazd, którym będzie on przewożony. Na tym jednak nasza odpowiedzialność się nie kończy.

Odpowiednia opieka podczas podróży oraz bezpośrednio po jej zakończeniu (lub jej brak) może znacznie wpłynąć na kondycję, w jakiej koń dotrze na miejsce oraz na czas, jaki będzie mu potrzebny do pełnej regeneracji.

1. Pamiętaj, że koń nie odczuwa zimna w takim samym stopniu co my i jeśli temperatury nie są niskie, a koń nie jest golony, to nie będzie potrzebował derki (bardziej niebezpieczne jest dla konia przegrzanie). Jeśli jednak przewozimy konia zimą, to powinniśmy założyć mu derkę o gramaturze dopasowanej do warunków atmosferycznych.
2. Zadbaj o nawodnienie konia. W transporcie koń nie ma stałego dostępu do wody, dlatego zawsze miej przy sobie wiadro (możesz je napełnić podczas postoju, np. na każdej stacji benzynowej) i jeśli podróż jest dłuższa niż kilka godzin, spróbuj go napoić.
3. Po dojechaniu na miejsce zrób z koniem co najmniej 10-15-minutowy spacer w ręku, zanim zaprowadzisz go do boksu. Pobudzi to jego krążenie i przemianę materii oraz pozwoli rozluźnić mięśnie.
4. Wstrzymaj się z podaniem paszy treściwej do co najmniej godziny po zakończonym transporcie. W tym czasie jednak koń powinien mieć dostęp do siana. Pamiętaj, aby zabrać ze sobą własną paszę i owies (a jeśli masz odpowiednio dużo miejsca to również i siano), które koń na co dzień je w domu. Stres spowodowany podróżą i pobytem w nowym miejscu może obniżyć jego apetyt i raczej niechętnie będzie próbował nowych rzeczy.
5. Jeśli podróż trwa dłużej niż 8-10 godzin postaraj się zapewnić koniowi kilkugodzinny odpoczynek i najlepiej możliwość krótkiego wypasu, nawet w ręku. Dzięki temu koń będzie mógł jeść w naturalnej pozycji (z głową w dole), co pozwala na osuszenie zatok. W dużej mierze może to zapobiec infekcjom układu oddechowego i tzw. gorączce transportowej.