Jak wygląda codzienna opieka nad koniem? Co trzeba robić przy koniu?

Jak wygląda codzienna opieka nad koniem i ile zajmuje czasu?

Jeśli zastanawiasz się nad posiadaniem własnego konia, to na pewno już wiesz, że wiąże się to z dużym zaangażowaniem nie tylko finansowym (o kosztach związanych z utrzymaniem konia przeczytasz więcej w tymartykule), ale może nawet może przede wszystkim czasowym. Osobom, które miały do czynienia głównie ze szkółkowymi końmi może być trudno wyobrazić sobie, jak to wszystko wygląda ‘za kulisami’. Mowa tu o codziennej opiece nad koniem, która jest dosyć czasochłonna. W tym artykule przybliżymy Ci, jak wyglądają najbardziej rutynowe czynności, które muszą być wykonywane regularnie, aby Twój koń był w dobrej kondycji nie tylko fizycznej, ale również psychicznej.

Praca w stajni i na padoku.

Obowiązkowe czynności, możemy podzielić na takie, które muszą być wykonywane codziennie (bezwzględnie), takie, o które wystarczy, jeśli zadbamy co tydzień i inne, które w zależności od indywidualnych wymagań konia muszą być wykonywane regularnie, jednak w dłuższych odstępach czasu (raz na parę tygodni czy nawet miesięcy).

Codzienna rutyna:

Sprzątanie boksów. Bez względu na to, czy nasz koń stoi na słomie, czy na trocinach, codziennie powinniśmy wybierać odchody i mokrą ściółkę oraz uzupełniać ją czystą. Nie jest to tylko kwestia estetyki. Stanie na mokrej i brudnej ściółce bardzo źle wpływa na stan końskich kopyt i nóg (m.in. może być przyczyną grudy). Dodatkowo zawarty w końskim moczu amoniak podrażnia drogi oddechowe.
Zadawanie siana i paszy treściwej. Koń powinien mieć ciągły (lub przynajmniej umożliwiony przez większość czasu) dostęp do siana. Jest to szczególnie ważne w zimie, gdyż siano jest podstawą końskiego systemu wewnętrznego ogrzewania. Większość koni pracujących pod siodłem dostaje paszę treściwą dwa razy dziennie, jednak indywidualne wymagania w tej kwestii mogą być bardzo różne.
Codzienna pielęgnacja. Każdego dnia koń powinien być, chociaż pobieżnie wyszczotkowany. Dzięki temu nie tylko utrzymamy sierść konia w dobrym stanie, ale też możemy sprawdzić, czy koń nie ma żadnych otarć, skaleczeń czy innych niepokojących zmian. Szczególnie ważne jest codzienne czyszczenie kopyt i sprawdzanie stanu podków pod kątem ewentualnych obluzowań, czy odgiętych gwoździ.
Zapewnienie ruchu. Bez względu na pogodę, koń powinien mieć codziennie zapewniony ruch. Nie oznacza to oczywiście, że musi on codziennie chodzić pod siodłem. Intensywność i rodzaj ruchu powinny być dobrane do wieku i kondycji naszego konia oraz do tego, co oferuje stajnia, w której stacjonujemy. Pamiętaj, że nawet regularne wypuszczanie na padok nie zawsze dostarczy naszemu koniowi odpowiedniej ilości ruchu. O ile nie jest to duże, trawiaste pastwisko, na którym koń przebywa przez większość część dnia i które motywuje go do ciągłego poruszania się podczas pasienia, to bardzo często możemy zaobserwować konie, które większą część czasu spędzonego na padoku po prostu stoją. Głównie dzieje się tak na piaszczystych wybiegach. Jeśli w takim wypadku koń nie będzie pracował pod siodłem, musisz wziąć pod uwagę konieczność zapewnienia mu ruchu w inny sposób, np. w karuzeli, czy na lonży.
Derkowanie. Szczególnie w sezonie jesienno-zimowym i ewentualnie letnim, jeśli używamy specjalnych derek do ochrony przeciw owadom. Nie wszystkie konie potrzebują derek, jeśli jednak nasz koń jest golony lub też jest wyjątkowo wrażliwy, to musimy pamiętać o odpowiednich derkach, które będą dostosowane do temperatury i pogody. Koń powinien mieć osobną derkę na padok i osobną, kiedy przebywa w stajni lub chodzi w karuzeli. Zmieniając derki w zależności od sytuacji, zapobiegniesz przegrzaniu konia (które może być dla konia bardziej niebezpieczne niż niskie temperatury), czy sytuacji, kiedy koń stoi w wilgotnej derce.

Prace wykonywane raz na tydzień:

Dokładne mycie żłobów, poideł i wiaderek do zadawania paszy. O ile wszystkie te rzeczy powinny być utrzymywane w czystości na co dzień (szczególnie poidła, aby koń zawsze miał dostęp do świeżej, czystej wody), o tyle raz na tydzień warto poddać je gruntownemu czyszczeniu. Mowa tu o usunięciu resztek paszy, czy innych zabrudzeń.
Czyszczenie padoku. Przynajmniej raz w tygodniu warto posprzątać z padoku nawóz (w lecie możemy to robić nawet częściej). Zapobiegnie to nadmiernemu lęgnięciu się much i ewentualnemu dostawaniu się ich larw do przewodu pokarmowego konia. Warto też wykorzystać ten czas do ogólnego sprawdzenia podłoża i ogrodzenia pod kątem ewentualnych uszkodzeń, czy jakichkolwiek rzeczy, które mogłyby być niebezpieczne dla konia, jak np. ostre przedmioty na ziemi, luźne lub przerwane taśmy albo wystające gwoździe.
Dbanie o sprzęt. Raz w tygodniu warto zrobić przegląd najczęściej używanego przez nas sprzętu i dokonać jego czyszczenia i konserwacji. Jest to szczególnie ważne w przypadku skórzanych elementów (siodło, ogłowie, popręg, puśliska, kantar itp.), gdyż przy braku odpowiedniej pielęgnacji skóra staje się sztywna i podatna na przerwanie. Dotyczy to też derek, czapraków, owijek i innych akcesoriów, które mogą wymagać prania, czy naprawy. Tutaj dowiesz się jak poprawnie dbać o sprzęt jeździecki wykonany z różnych materiałów.

O czym trzeba pamiętać co kilka tygodni/ miesięcy:

Wizyta kowala. Jeśli Twój koń jest podkuty lub wymaga werkowania, to pamiętaj o regularnych wizytach kowala. Standardowo powinny się one odbywać co 6-8 tygodni. Nawet jeśli nasz koń sam się nie “rozkuje”, to zostawienie go w tych samych podkowach dłużej bardzo źle wpływa na kopyta i w skrajnych przypadkach może prowadzić do ich uszkodzenia bądź deformacji.
Szczepienia i odrobaczenia. Powinniśmy ustalić z naszym weterynarzem terminy szczepień oraz podania preparatu na odrobaczenie.
Dentysta. Przynajmniej raz w roku dentysta powinien sprawdzić uzębienie naszego konia oraz wykonać tarnikowanie lub inny zabieg według potrzeb.

Pensjonat czy przydomowa stajnia?

Jak sam widzisz, opieka nad koniem zajmuje sporo czasu, a co najważniejsze podstawowe rzeczy muszą być wykonywane regularnie. Jeśli więc decydujesz się na trzymanie konia w przydomowej stajni, to musisz liczyć się z tym, że w określonych godzinach Ty bądź inna osoba musicie być na miejscu. Pamiętaj, że konie potrzebują rutyny. Badania dowodzą, że zwierzęta te odczuwają większy komfort psychiczny (i pracują wydajniej), jeśli ich karmienie, odpoczynek, czy praca odbywają się w określonych porach dnia. Dlatego, aby nie być aż tak uwiązanym, wiele osób decyduje się na trzymanie koni w pensjonacie. Koszt utrzymania może być większy, jednak daje nam to sporą elastyczność, gdyż zazwyczaj (zależy to od indywidualnych ustaleń) codzienne prace, takie jak czyszczenie boksów, padoków czy karmienie wykonują pracownicy stajni. Mogą oni również zająć się wypuszczaniem konia na padok, derkowaniem lub też nawet objeżdżaniem, jeśli przez dłuższy czas nie moglibyśmy być w stajni (te rzeczy najczęściej wiążą się z dodatkowymi opłatami). Jednak jeśli nawet zdecydujemy się na pensjonat, to chcąc być odpowiedzialnym właścicielem, musimy się liczyć z tym, że opieka nad koniem to długie godziny spędzone w stajni niezależnie od pogody, czy naszego samopoczucia.

Dlatego nie warto spieszyć się z decyzją o zakupie własnego konia aż do momentu, kiedy będziemy pewni, że będziemy mogli poświęcić mu odpowiednią ilość czasu i że będzie to dla nas radość, a nie wyrzeczenie. Jeśli nie jesteś pewien, czy podołasz takiemu wyzwaniu czasowo i finansowo, warto zacząć od dzierżawy konia (wiele stajni i prywatnych osób oferuje taką opcję) na wyłączność albo na kilka dni w tygodniu.